Wijkverpleging
De wijkverpleging zien wij als sleutel voor de transitie naar passende zorg. De wijkverpleging maakt het mogelijk om zo veel mogelijk mensen in de eerste lijn te behandelen en thuis te verplegen en verzorgen. Inzetten op het voorkomen van zorg (preventie) en het stimuleren van eigen regie en zelfredzaamheid zijn essentieel om te voorkomen dat de wijkverpleging vastloopt. Het nieuwe bekostigingsmodel van de NZa op basis van cliëntprofielen volgens het Draagkracht Draaglast (DKDL) model moet hieraan bijdragen.
In het kort
|
Stimulering zelfredzaamheid
De wijkverpleging loopt vast. Dit komt niet alleen door de vergrijzing en het personeelstekort, maar ook doordat we er als maatschappij op inzetten dat mensen steeds langer thuis blijven wonen en sneller naar huis gaan na ziekenhuisopname. De complexiteit en intensiteit van de verpleging en verzorging in de wijk nemen daardoor toe. De rol van de wijkverpleegkundige wordt zo steeds uitdagender. Om toch zoveel mogelijk mensen in de eerste lijn te behandelen en thuis te verplegen en verzorgen, is de inzet op zelfredzaamheid van cliënten cruciaal. Dit is ook nodig om de beweging naar passende zorg te kunnen realiseren. Alleen als er geen andere mogelijkheden zijn, kan professionele wijkverpleging worden ingezet. Dit gesprek moet in de toekomst nog scherper gevoerd gaan worden. Op individueel niveau door de wijkverpleegkundige met de cliënt en diens naasten, maar zeker ook breder in de maatschappij. Het is geen vanzelfsprekendheid dat iedereen wijkverpleging kan ontvangen; in elke situatie professionele wijkverpleging inzetten is niet meer haalbaar. Daarbij is de mantelzorger onmisbaar als het gaat om het ondersteunen van de cliënten in het zelfredzaam worden en blijven. Ondersteuning van de mantelzorger is daarom van groot belang, zodat deze goed inzetbaar blijft.
Nieuw bekostigingsmodel
De NZa heeft samen met wijkverpleegkundigen een nieuwe bekostiging voor de sector ontwikkeld. De nieuwe bekostiging zet in op passende zorg. In plaats van taakgerichte financiering wordt het bijvoorbeeld mogelijk om dag, week, maand of kwartaaltarieven te rekenen. Het nieuwe bekostigingsmodel werkt op basis van cliëntprofielen volgens het Draagkracht Draaglast (DKDL) model. Deze cliëntprofielen geven inzicht in de daadwerkelijke zorgvraag van de cliënten. De informatie vergemakkelijkt vervolgens het gesprek tussen de zorgverzekeraar en zorgaanbieder over de inhoud van de zorg voor bepaalde cliëntgroepen. Het gesprek draait zo minder over de uren van de zorg en meer over de zorg zelf. Deze nieuwe manier van bekostigen draagt bij aan het voorkomen van zorg (preventie), het versterken van innovatieve vormen van zorg en het stimuleren van eigen regie en zelfredzaamheid.
De nieuwe bekostiging geeft meer ruimte en vrijheid aan professionele autonomie.
Het nieuwe bekostigingsmodel geeft wijkverpleegkundigen ook meer ruimte en vrijheid om vanuit professionele autonomie de zorg zo goed mogelijk te organiseren. De verandering van taakgericht naar zorggericht werken vermindert bovendien de administratielast met tijdbesparing als resultaat. De extra ruimte om te handelen naar eigen professioneel inzicht moet tenslotte het werkplezier verhogen.
Meer lezen?In het Jaarverslag over 2022 van de NZa gaan we uitgebreid in op de nieuwe bekostiging in de wijkverpleging. |
Niet-gecontracteerde zorg
Tot slot: het is ook belangrijk dat er aandacht uitgaat naar de niet-gecontracteerde wijkverpleging. Ook deze zorg is belangrijk, bijvoorbeeld omdat het regelmatig zorg opvangt die niet door alle gecontracteerde aanbieders geleverd kan worden (zoals palliatief terminale zorg). We zien al jaren dat de inzet van deze zorg en daarmee ook de kosten in de niet-gecontracteerde wijkverpleging - onverklaard - hoger liggen dan bij de gecontracteerde wijkverpleging. Daarmee lijkt het erop dat het kritische gesprek tussen wijkverpleegkundige en cliënt over wat wel en niet mogelijk is daar nog onvoldoende gevoerd wordt. Het is belangrijk dat ook de niet-gecontracteerde wijkverpleging de stap naar passende zorg nadrukkelijker gaat zetten. Om deze stap te ondersteunen en de prikkel weg te nemen om meer zorg te verlenen, kan het een goede suggestie zijn om de indicatie te laten stellen door een onafhankelijke gecontracteerde wijkverpleegkundige.