Op deze pagina vindt u het volledige overzicht van de lopende projecten voor een passende bekostiging in de msz. De projecten kennen een verschillende doorlooptijd. Meer op zichzelf staande wijzigingen willen we afronden in de lopende releases. De komende 5 jaar richten we ons ook op meer complexe wijzigingen en vanwege de grote onderlinge samenhang zullen we deze in één keer na 5 jaar doorvoeren.
Meer aandacht voor de positie van de patiënt
De bekostiging van medisch-specialistische zorg moet rondom de patiënt tot stand komen. We onderzoeken hoe we het goede gesprek met de patiënt beter kunnen stimuleren in de bekostiging.
Samen beslissen is het goede gesprek tussen behandelaar en patiënt. Hierbij neemt de behandelaar de tijd om de patiënt goed te informeren over de behandelopties om vervolgens samen tot een besluit te komen. In het IZA is veel aandacht voor het verder bevorderen van samen beslissen. Ook ontvangen wij vanuit de sector veel signalen dat samen beslissen onvoldoende van de grond komt.
In dit project onderzoeken en, waar nodig, passen we aan wat nodig is om het goede gesprek tussen arts en patiënt te stimuleren. Of dat nu gaat over wat de behandelopties zijn, proactieve zorgplanning of bijvoorbeeld leefstijlinterventie.
Samenwerking stimuleren in de bekostiging msz
De bekostiging moet de samenwerking voor bovenregionale, vaak hoog-complexe zorg, optimaal stimuleren. Daarnaast mag de bekostiging ook samenwerking binnen de regio en binnen het ziekenhuis niet belemmeren.
Integrale bekostiging is een instrument om samenwerking te stimuleren en de patiënt centraal te stellen. Onderlinge dienstverlening is de voorkeursvariant binnen de integrale bekostiging. De NZa zal daarom de komende periode de inzet van onderlinge dienstverlening ondersteunen. Dit doen we door de regels te verduidelijken en goede voorbeelden te delen. Ook onderzoeken we of we (niet verplichte) handreikingen kunnen en mogen opstellen. Deze handreikingen zouden ziekenhuizen kunnen gebruiken om overeenkomsten met andere zorginstellingen en zorgverzekeraars aan te gaan.
Het expertiseconsult kan vanaf 2023 al voor zeldzame ziekten worden vastgelegd. Het doel hiervan is om patiënten sneller te diagnosticeren, zoveel mogelijk dichtbij huis te behandelen en kennisoverdracht te faciliteren. We willen het expertiseconsult ook introduceren voor andere vormen van expertise, bijvoorbeeld de brede oncologische zorg.
Dit is de eerste stap om over de sectoren heen te bewegen. Meekijken en/of meeluisteren (met of zonder patiënt) tussen huisarts en medisch specialist komt nog onvoldoende van de grond. Er bestaat een ervaren verschil in baten en lasten. Medisch specialisten hebben het gevoel dat de bekostiging hun tijdsinvestering niet dekt. In dit project kijken we naar goede voorbeelden en naar oplossingen in de organisatie van zorg of in de bekostiging. Waar zitten de uitdagingen en wat kunnen wij verbeteren?
Hoe kunnen we de bekostiging aanpassen om samenwerking tussen zorgaanbieders/ instellingen te stimuleren? Wat zijn voor- en nadelen van de mogelijke oplossing(en), wat zijn alternatieven, en wat is het verwachte effect op de samenwerking tussen behandelaren, ziekenhuizen en bestaande netwerken? We definiëren de randvoorwaarden om tot goede samenwerking te komen en werken vraagstukken uit voor de governance, verdeling van inkomsten en (juridische) verantwoordelijkheid.
We willen de samenwerking tussen zorgprofessionals stimuleren. Hiervoor onderzoeken we welke dbc-prestaties meer integraal kunnen worden en wat daarvan het verwachte effect is op de samenwerking tussen artsen, ziekenhuizen en netwerken. Ook kijken we naar de voor- en nadelen van de wijzigingen, naar alternatieven en naar randvoorwaarden.
Passende inzet van mensen en middelen
De bekostiging moet een passende inzet van mensen en middelen stimuleren. Dit is noodzakelijk vanwege de arbeidsmarktproblematiek en om de groeiende zorgvraag op te kunnen vangen.
We onderzoeken welke belemmeringen ervaren worden en wat er nodig is om te zorgen dat de registratie beter aansluit bij de zorgpraktijk. De dbc-systematiek gaat nu bijvoorbeeld uit van de poortspecialist of beroepsbeoefenaar die de poortfunctie uitvoert. De vraag is of dat nog past bij de huidige praktijk. Hierbij inventariseren we het volgende:
Zorg verleend door zorgverleners die dit binnen de dbc-systematiek niet kunnen registreren;
wensen tot het creëren of uitbreiden van registratiebevoegdheden binnen de dbc-systematiek;
voorbeelden waarbij de regels voor registratie niet voldoende aansluiten bij de praktijk of optimale inzet van mensen en middelen.
We bekijken vervolgens de positieve en negatieve effecten van mogelijke oplossingen en alternatieven.
In dit project onderzoeken we in welke mate de NZa de inzet van arbeidsbesparende technologie in de msz kan stimuleren middels de bekostiging. Het doel is een verkennende analyse over welke knelpunten er zijn en eventueel welke wijzigingen kunnen bijdragen om inzet van de technologie te stimuleren.
Afgeronde projecten
Sommige patiënten gaan rechtstreeks naar de spoedeisende hulp (seh), zij slaan de huisartsenpost over. De triage voor en aan de poort kan beter. Met als doel dat patiënten alleen naar de seh gaan als dat nodig is, en anders op de huisartsenpost geholpen worden.
In dit project onderzochten we hoe bekostiging de samenwerking en integratie tussen de huisartsenpost (hap) en de seh kan stimuleren. Hieronder een korte samenvatting van de resultaten van het project. Voor de volledige beschrijving van de resultaten zie deel 1 van het Advies bekostiging acute zorg dat wij in januari 2024 uitbrachten.
Lees meer over de mogelijkheden en knelpunten voor integratie en samenwerking in de huidige bekostiging op de pagina Triage voor en aan de poort.
In het voorjaar van 2023 verkenden we de ontwikkeling van medische service centra, en welke rol ze kunnen spelen in de transformatie naar passende zorg. We hebben hiervoor een reeks van werkbezoeken afgelegd. In het hele land zijn medische service centra in ontwikkeling. Hierin zien we veel variatie in vorm, activiteiten en mate van samenwerking.
We hebben veel lessen en ideeën van zorgaanbieders opgedaan over hoe in de toekomst zorg digitaal ondersteund, dichter bij de patiënt, geleverd kan worden. Deze soort zorg kan succesvol georganiseerd worden binnen de huidige bekostiging. Aanpassing van de bekostiging lijkt nu niet direct nodig. We blijven de ontwikkelingen op het gebied van telemonitoring volgen.
Overige projecten
Dit project gaat over de bekostiging van zorg rondom geneesmiddelen: de begeleiding en verstrekking ervan. Er bestaan voor diverse medicamenteuze behandelingen aparte dbc-zorgproducten. Bijvoorbeeld voor verstrekking/begeleiding bij oncolytica, hormoontherapie of biologicals bij niet-oncologische zorgvragen.
