“Als marktmeester zien we al een tijd 2 ontwikkelingen in onze monitoring. De eerste is dat de contractering nog weinig is toegespitst op de maatschappelijke doelen die zijn afgesproken in het integraal zorgakkoord en voorheen het hoofdlijnenakkoord”, licht Bas Jurling, unitmanager Toezicht Zorgverzekeraars, toe. “Daarnaast is er sprake van scheefgegroeide solidariteit van de polismarkt. Jonge en gezonde mensen kiezen vaak alleen voor een goedkope basispolis terwijl kwetsbare mensen die zorg nodig hebben vaak kiezen voor een aanvullende, en dus duurdere, polis. We komen steeds verder weg te staan van de beoogde solidariteit dat jong betaalt voor oud en gezond betaalt voor ziek.” Lees ook ons nieuwsbericht: NZa: zorgen over mogelijke tweedeling op de zorgverzekeringsmarkt.

“De contractering is nog te weinig toegespitst op de maatschappelijke doelen die zijn afgesproken in het integraal zorgakkoord en voorheen het hoofdlijnenakkoord”
Bas Jurling, NZa

Onderzoek naar rol verzekeraar bij toegankelijkheid

De scheefheid in de solidariteit zien we ook omdat juist de meest kwetsbare mensen vaker op wachtlijsten staan of geen zorg ontvangen. Regionale verschillen zijn groot: in krimpregio’s bestaat nu al een huisartsentekort. Van zorgverzekeraars verwacht de NZa dat zij inzicht hebben in de zorgvraag en het zorgaanbod in hun kernregio’s en samen met zorgaanbieders en andere regionale partners tot oplossingen voor dergelijke problemen komen. Dat gebeurt nu nog te weinig, blijkt uit het samenvattend rapport Zorgverzekeringswet 2022. 

Meldingen rondom transparantie: regels aangescherpt

Bij een verzekeraar die zich niet aan de regels houdt bij de zorginkoop, kan de NZa overgaan tot handhaving. “Als dat nadelig is voor de zorgaanbieder, is dat soms reden om over te gaan tot een boete. Meerdere verzekeraars hebben daar wat dat betreft mee te maken gehad de afgelopen jaren”, vertelt beleidsmedewerker Wessel van Eeuwen, die uitmaakt van het team Detectie, Casuïstiek en Markttoezicht. De meldingen die het meest binnenkomen, zijn van zorgaanbieders die van mening zijn dat de zorgverzekeraar zich niet aan de transparantieregels heeft gehouden. Die regels heeft de NZa in 2022 verder aangescherpt, zoals te lezen is in ons nieuwsbericht. Van Eeuwen: “Daardoor gelden de regels nu ook voor bijcontractering. Voor 1 april moeten zorgverzekeraars aangeven wat hun inkoopbeleid is. Sinds 2022 geldt dat ook voor bijcontractering: de contracten die een verzekeraar later afsluit als blijkt dat een bepaald type zorg niet voldoende is ingekocht.” 

“Als een verzekeraar zich niet aan de regels houdt en dat nadelig is voor de zorgaanbieder, kan dat reden zijn om over te gaan tot een boete”
Wessel van Eeuwen, beleidsmedewerker Detectie, Casuïstiek en Markttoezicht 

Lees onze nieuwsberichten:

• Opnieuw boete voor zorgverzekeraars vanwege onvoldoende transparantie in zorginkoopproces
• Nieuwe transparantieregeling moet contracteerproces tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars verder verbeteren

Gedragsnormen om proces te versoepelen

Ook zorgaanbieders hebben regels waar ze zich tijdens het overstapseizoen aan moeten houden. Zo is het aan de zorgaanbieder om patiënten informatie te verstrekken die relevant is voor hen om een weloverwogen keuze te maken. Bijvoorbeeld het informeren van de consument over het aantal benodigde consulten of het al dan niet hebben van een contract met de zorgverzekeraar van de consument. Daarnaast maken zorgaanbieders en zorgverzekeraars onderlinge afspraken over hoe de contractering zou moeten verlopen. Volgens Jurling zijn die afspraken nog te vrijblijvend. “We stellen daarom gedragsnormen op voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders. De bestaande bestuurlijke onderlinge afspraken zijn een belangrijk onderdeel van die normen. Als deze normen er zijn, kunnen we mensen ook op aanspreken en waar nodig handhaven.”