We stimuleren en faciliteren de beweging richting passende medisch-specialistische zorg (msz). De msz staat echter onder druk. Dit komt onder andere door schaarste, toenemende wachtlijsten en hogere werkdruk. Geld dat we besteden aan dure geneesmiddelen kunnen we niet besteden aan andere zorg. Dit besef heeft invloed op de keuzes die gemaakt worden binnen de msz.

Ontwikkelingen in de medisch-specialistische zorg en dure geneesmiddelen

We staan als samenleving voor een grote uitdaging om het medisch-specialistisch zorglandschap toekomstbestendig te houden. De vraag naar zorg neemt sneller toe dan het aanbod. We worden steeds ouder en er zijn meer chronisch zieken. Tegelijkertijd zijn er niet genoeg zorgprofessionals om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Hierdoor staan de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van de msz onder druk. We zien dat er veel mooie initiatieven zijn om de zorg toegankelijk te houden door het bieden van passende zorg. Het lukt alleen nog niet altijd om hier duurzaam afspraken over te maken. In de gesprekken die we voeren met het veld, horen we dat passende zorg niet altijd lonend is, omdat dit vaak samen gaat met een verlies van inkomen. Bijvoorbeeld omdat passende zorg leidt tot minder productie. Samen met het veld kijken we hoe wij de beweging richting passende zorg toch kunnen stimuleren en faciliteren.

Medisch-specialistische zorg die betaalbaar en toegankelijk is

We stimuleren en faciliteren de beweging richting passende msz onder andere met bekostigingsinitiatieven. Dit hebben we gedaan voor het meedenkadvies, proactieve zorgplanning, samen beslissen en registratiemogelijkheden voor klinisch verloskundigen. Daarnaast hebben we met brancheverenigingen in een gezamenlijke werkagenda msz afspraken gemaakt over de bekostiging van de msz. Het doel hiervan is om te kijken hoe de bekostiging kan bijdragen aan het verkleinen van de zorgkloof. In de werkagenda hebben we afgesproken dat we toewerken naar meer ruimte en minder detail in de bekostiging.

"We werken toe naar meer ruimte en minder detail in de bekostiging."

Daarnaast is er meer inzicht nodig in de toegankelijkheid van de msz. Om dit te realiseren moeten zorgaanbieders samenwerken. De regionale zorgcapaciteit moet transparant zijn én er moet inzicht zijn in het aantal wachtenden. In het AZWA zijn afspraken over gemaakt over actieve bemiddeling. Ook het anders organiseren van zorg – onder andere door concentratie en spreiding – draagt bij aan de beweging richting passende msz. Afspraken hierover zijn opgenomen in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Om deze beweging naar passende zorg te faciliteren, publiceerden wij in 2024 een kader voor regionale impactanalyses en een overzicht van de huidige volumes van hoogcomplexe zorg.

Ook passende zorg kost geld. We zien dat de uitgaven aan apotheekzorg en geneesmiddelen stijgen. Met name monopoliegeneesmiddelen zijn heel duur. De verwachting is dat de uitgaven de komende jaren zullen blijven stijgen. De overheid heeft te weinig grip op de prijzen van en uitgaven aan monopoliegeneesmiddelen. Wij vinden dat zorg waarde moet toevoegen aan de gezondheid van mensen en tegen een redelijke prijs beschikbaar moet zijn. Dit is belangrijk voor de solidariteit van ons zorgstelsel. Daarom werken we samen met de Autoriteit Consument & Markt (ACM) en het ZIN aan de beweging naar maatschappelijk aanvaardbare prijzen en uitgaven aan geneesmiddelen (MAUG). Hierbij is een rol weggelegd voor de overheid. Uit onderzoek van het Radboudumc blijkt dat er een breed draagvlak is om kritisch te kijken naar de prijzen van dure geneesmiddelen. Deelnemers vinden het belangrijk dat de overheid ‘nee’ durft te zeggen tegen een fabrikant die vasthoudt aan een te hoge prijs.

We zetten in op samenwerking om de zorgkloof te verkleinen

De beweging maken naar passende zorg en het verkleinen van de zorgkloof kunnen we niet alleen. Hiervoor moeten we kijken naar de verschillende systeemlagen. Daarom werken we aan een nauwere samenwerking met het ministerie van VWS, het ZIN en de IGJ. De focus ligt op de bekostiging, maar we zien dat contractering ook een krachtig instrument is. Bekostiging en contractering zijn met elkaar verbonden en moeten gezien worden in samenhang met elkaar. Belemmeringen door bekostiging kunnen worden opgelost in de contractering en andersom. De uitdaging is het toekomstbestendig en landelijk toepasbaar maken van oplossingen in de contractering. Samen kijken we hoe wij hieraan kunnen bijdragen.

Op de hoogte blijven?

Op de hoogte blijven van het laatste nieuws rondom de medisch-specialistische zorg? Meld u dan nu aan voor onze nieuwsbrief medisch-specialistische zorg.

Meer lezen

Terug naar de overzichtspagina