Aanbod zorgverzekeringen niet altijd in belang consument
Zorgverzekeraars hebben een belangrijke rol in het zorgstelsel. Eén van hun taken is om te zorgen voor een overzichtelijk en duidelijk aanbod aan zorgverzekeringen. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) constateert dat zorgverzekeraars hierin goede stappen zetten. Tegelijkertijd is het aanbod aan zorgverzekeringen niet altijd in het belang van de consument die een zorgverzekering kiest. Dat blijkt uit de Informatiekaart Zorgverzekeringen 2025 waarin we terugblikken op het afgelopen overstapseizoen. De NZa kan binnen de huidige wetgeving hier niet formeel tegen optreden. We roepen zorgverzekeraars op om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen en om te stoppen met handelingen die niet in het belang zijn van de consument.
Opvallende ontwikkelingen
Het afgelopen jaar verliep de contractering tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars vlotter dan in voorgaande jaren. Ook lieten alle zorgverzekeraars duidelijkere informatie zien over de status van de contractering. Hierdoor wisten consumenten beter waar zij aan toe waren bij het kiezen van een zorgverzekering.
Toch vinden we dat er nog verbeteringen nodig zijn zodat consumenten beter geïnformeerde keuzes kunnen maken. Een aantal zorgverzekeraars maakten de premie van hun aanvullende verzekering een week na de start van het overstapseizoen bekend en die van een nieuwe basisverzekering pas tien dagen later. We vinden het belangrijk dat álle premies bij de start van het overstapseizoen bekend zijn. Nu is het alleen wettelijk verplicht om de premie van bestaande basisverzekeringen dan bekend te maken.
Bovendien was het aanbod aan zorgverzekeringen die niet of nauwelijks van elkaar verschilden nog altijd zo groot dat het consumenten hinderden bij het kiezen. Ook gebruiken zorgverzekeraars in 2025 nog steeds ongewenste koppelingen tussen de basis- en aanvullende zorgverzekering ondanks eerdere oproepen van de NZa om hiermee te stoppen. Ze bieden dan een bepaalde aanvullende zorgverzekering aan bij een specifieke, vaak duurdere, basisverzekering. Omdat we niet formeel kunnen optreden tegen deze handelingen roepen we het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op om nogmaals te overwegen of hiervoor extra wetgeving nodig is.
Informatiekaart
In de Informatiekaart Zorgverzekeringen geven we belangrijke ontwikkelingen over de zorgverzekeringsmarkt. Deze informatie gebruiken we om als toezichthouder de betaalbaarheid, toegankelijkheid, solidariteit en transparantie van de zorgverzekeringsmarkt te monitoren. Zodat we risico’s tijdig signaleren, agenderen dat er aanscherping van regels nodig is en waar nodig handhavend optreden.
Samenvattend rapport
De NZa publiceert tegelijkertijd het Samenvattend Rapport over de uitvoering van Zorgverzekeringswet in 2024. Daarin komen de vlotte contractering, het aanbod aan zorgverzekeringen en de informatieverstrekking hierover tijdens het afgelopen overstapseizoen ook aan bod. Ook de invulling van de zorgplicht door zorgverzekeraars komt hierin terug. In 2024 onderzochten we dit in vier regio’s in de medisch-specialistische zorg en de geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast constateren we dat de verantwoording die zorgverzekeraars jaarlijks aanleveren over hun zorguitgaven klopt. Deze gegevens zijn nodig voor het berekenen van de bijdragen uit de risicoverevening.