De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt in haar Uitvoeringsadvies budgetbekostiging intensive care dat budgetbekostiging voor de intensive care (ic) een ingrijpende maatregel is en geen passende oplossing voor het toegankelijk houden van ic-zorg. De mogelijke voordelen van deze manier van bekostigen wegen niet op tegen de nadelen. De NZa ziet meer kans om tot oplossingen te komen met de landelijke werkagenda waarmee alle branchepartijen zijn gestart.
Beeld: © ISK
Risico’s en kansen budgetbekostiging
Budgetbekostiging kan, vooral de kleine ic-afdelingen, financiële zekerheid bieden omdat de noodzaak tot productie wegvalt. Tegelijkertijd biedt het geen oplossing voor het personeelstekort en de grootste uitdaging van de ic-zorg: de toenemende spanning tussen de afnemende vraag naar ic-zorg in combinatie met een tekort aan ic-verpleegkundigen en het moeten voldoen aan de minimale eisen om als ic-afdeling operationeel te kunnen blijven. Ook lijkt de financiële onzekerheid in de huidige praktijk beperkt. Het belangrijkste negatieve effect is dat budgetbekostiging niet bijdraagt aan de verandering naar een toekomstbestendige inrichting van de ziekenhuiszorg in Nederland. Om deze redenen vindt de NZa budgetbekostiging niet proportioneel voor de ic-zorg.
Landelijke afspraken voor toekomstbestendige ic-zorg
Om de ic-zorg in de toekomst toegankelijk te houden, is het nodig dat het schaarse personeel zo effectief mogelijk wordt ingezet. We zien de ontwikkeling dat ic-personeel vaker buiten de ic-afdeling zorg verleent zodat ic-opnamen voorkomen kunnen worden. Daar past de huidige bekostiging op basis van productie niet goed bij. Een belangrijke eerste stap hebben branchepartijen hier al op gezet met de gezamenlijke werkagenda ‘Op naar een toekomstbestendig ic-landschap’. De NZa vindt het positief dat de knelpunten van de ic-zorg hierin worden opgepakt. Deze werkagenda is van Zorgverzekeraars Nederland, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, UMCNL, Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland, FCIC & IC Connect en Federatie Medisch Specialisten.
Ruimte in contractering en bekostiging
De huidige contractering biedt mogelijkheden om de beweging naar een toekomstbestendige ic-zorg te ondersteunen, maar deze ruimte wordt op dit moment onvoldoende benut. Om deze ruimte goed te benutten zijn er landelijke afspraken nodig die de veranderende rol en functie van de ic binnen een ziekenhuis stimuleren. De gezamenlijke werkagenda kan worden gebruikt om deze afspraken te maken. We blijven de daadwerkelijke uitvoering van de werkagenda kritisch volgen. Dit is essentieel om voldoende antwoord te bieden op de uitdagingen van de ic-zorg.
Informatiekaart
Eerder brachten we al adviezen uit over de invoering van budgetbekostiging voor de spoedeisende hulp en de acute verloskunde. In deze Informatiekaart zijn de belangrijkste verschillen toegelicht tussen de drie zorgsoorten. Dit vormt geen volledig afwegingskader voor toekomstige bekostigingsadviezen.