De NZa onderzoekt hoe de beschikbaarheid van jeugdzorg zich ontwikkelt, en signaleert knelpunten rond de beschikbaarheid van jeugdzorg. Hoe sluit gebruik van en de (mogelijke) vraag naar jeugdzorg aan op het aanbod dat jeugdhulpaanbieders en Gecertificeerde Instellingen (kunnen) leveren? Door hier beter inzicht in te krijgen, kunnen gemeenten/regio's, jeugdhulpaanbieders, het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Justitie en Veiligheid en andere partijen gericht sturen. Met als doel een sterker jeugdzorgstelsel, waarin kinderen en gezinnen kunnen rekenen op hulp wanneer zij die nodig hebben.
Publicaties
Monitor JeugdzorgPlus
De Jeugdautoriteit pleitte sinds 2022 voor een gecontroleerde afbouw van de capaciteit van de JeugdzorgPlus-instellingen, en voor de opbouw van alternatieven. Uit een toetsing in het veld blijkt dat de monitor van waarde is voor de sector: de inzichten helpen om te sturen op beleidsmatige doelstellingen. De NZa zet deze monitor daarom vanaf 1 januari 2026 voort. Met de ambitie om deze op termijn uit te breiden, om in de toekomst meer zicht te geven op de ontwikkeling en beschikbaarheid van alternatieven voor gesloten jeugdhulp
Bekijk hier de laatste Monitor JZ+ van de JA
Trendanalyse: financiële ontwikkelingen in de jeugdzorgsector
De financiële situatie van jeugdhulpaanbieders blijft kwetsbaar, ook al is die de afgelopen jaren licht verbeterd. In 2024 maakte ruim tien procent van de aanbieders geen winst. Ook bij de Gecertificeerde Instellingen blijft het rendement laag. Dat blijkt uit deze Trendanalyse over het jaar 2024. Bij de conclusie geldt het volgende voorbehoud: dit onderzoek is gebaseerd op de meest recente jaarverantwoordingen zorg. Die data zijn al langere tijd onvoldoende volledig en betrouwbaar. Werken aan een betere datakwaliteit is een complexe, gezamenlijke opgave voor de hele sector.
Lees hier de trendanalyse: financiële ontwikkelingen in de jeugdzorgsector
Stand van de (Jeugd)zorg
Tot en met 2025 verscheen er ieder jaar een aparte Stand van de Jeugdzorg. Deze schetst de stand van zaken in het jeugdstelsel, op basis van onder meer onderzoek en een aantal kerncijfers. Vanaf 2026 wordt de Stand van de Jeugdzorg onderdeel van de Stand van de zorg van de NZa.
Lees hier de Stand van de Jeugdzorg 2025
Systeemaanbieders: mythe of noodzaak? Onderzoek naar de bekostiging van eventuele extra’s in het jeugdzorgaanbod
De Jeugdautoriteit onderzocht 'systeemaanbieders' en de extra's die zij leveren bovenop de reguliere zorg. De belangrijkste aanbeveling: goede afspraken tussen regio's en aanbieders zijn cruciaal, als het gaat over welke zorg en functies er tegen welke prijs geleverd worden. De essentie: koppel een beloning aan de prestatie zelf, en niet aan het soort organisatie dat ze levert.
Lees hier het rapport Systeemaanbieders: Mythe of noodzaak?
Een verkenning van het intern toezicht in de jeugdzorg
Dit onderzoeksrapport vormt een beeld van het functioneren van het interne toezicht in de jeugdzorgsector, door Raden van Toezicht en Raden van Commissarissen. Het rapport bevat ook aanbevelingen om het toezicht verder te professionaliseren. Dit onderzoek krijgt in 2026 een vervolg. We wisselen op dit moment kennis uit met bestuurders, directeuren en toezichthouders van acht consortia. Zij delen ervaringen en inzichten, en gaan met elkaar in gesprek, over vragen als: Hoe kan een Raad van Toezicht zijn rol vervullen, als de eigen organisatie onderdeel is van een consortium met andere organisaties? Wie houdt dan toezicht op welk risico, en hoe organiseer je dat?
Lees hier het onderzoeksrapport Een verkenning van het intern toezicht in de jeugdzorg
Taakgericht werken met jeugdhulpconsortia
De oproep uit dit rapport blijft actueel: beschouw taakgerichte bekostiging als gangbare variant naast de andere varianten, en faciliteer deze als zodanig. Een aanbeveling is om in de uitvoering van de Hervormingsagenda Jeugd en in wet- en regelgeving meer rekening te houden met taakgericht werken en de werkwijze van consortia.
Lees hier het onderzoeksrapport Taakgericht werken met jeugdhulpconsortia
Onderzoeken op de planning voor begin 2026
Kennis uitwisselen over intern toezicht in consortia
Intern toezicht bij consortia is complex, bleek uit het onderzoek Een verkenning van het intern toezicht in de jeugdzorg. Hoe kan een Raad van Toezicht zijn rol vervullen, als de eigen organisatie onderdeel is van een consortium met andere organisaties? Wie houdt dan toezicht op welk risico, en hoe organiseer je dat? We wisselen op dit moment kennis uit met bestuurders, directeuren en toezichthouders van acht consortia in het land. Zij delen hun ervaringen en inzichten met ons, en gaan met elkaar in gesprek.”
Onderzoek naar financieel stabiele jeugdzorgaanbieders
De Jeugdautoriteit kwam meestal pas in beeld als een aanbieder in zwaar weer verkeert. We hebben dus minder zicht op wat financieel stabiele jeugdhulpaanbieders doen om hun zaken op orde te krijgen én houden. We bestuderen gegevens van aanbieders die het financieel goed doen, en gaan met hen in gesprek. Wat is hun geheim?
> Alle publicaties, documenten en rapportages van de Jeugdautoriteit staan op de archiefsite van de JA.