Verbeteringen mogelijk voor zorgplicht op geneesmiddelen

Tekorten aan geneesmiddelen kunnen een grote impact hebben op patiënten, zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Daarom onderzocht de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) de inspanningen van zorgverzekeraars op hun zorgplicht om mensen tijdig te helpen aan de juiste geneesmiddelen. Wij zien dat zij op een paar punten hun werkwijze kunnen verbeteren. De NZa verwacht van zorgverzekeraars een proactieve houding als regisseur en dat zij zich binnen hun mogelijkheden tot het uiterste inspannen om aan de zorgplicht te voldoen. Om die regierol goed te kunnen oppakken, is verbetering nodig van hun inzicht in vraag en aanbod van medicijnen die mensen bij de apotheek kunnen krijgen.

Verbeteren van inzicht in vraag en aanbod

De NZa verwacht van een zorgverzekeraar dat hij inzicht heeft in de huidige en toekomstige zorgvraag van zijn verzekerden en de beschikbare hoeveelheid geneesmiddelen. Zo kan een zorgverzekeraar op tijd ingrijpen waardoor een tekort sneller kan worden opgelost of een tekort zelfs kan worden voorkomen. Zorgverzekeraars zijn voor dit verbeterde inzicht afhankelijk van anderen. Daarom roepen wij onder andere fabrikanten, apotheken en overheidsinstanties op om zorgverzekeraars te helpen aan informatie zodat zij tot een goed totaalbeeld komen.

Versterken van de eigen rol als regisseur

Zorgverzekeraars kunnen niet alleen tekorten voorkomen en oplossen, regelmatig is een gezamenlijke aanpak nodig. De zorgverzekeraar blijft eindverantwoordelijk om vanuit zijn zorgplicht mensen op tijd te helpen aan de juiste medicijnen. We verwachten van zorgverzekeraars dat zij het initiatief nemen om samen met de betrokken partijen vooruit te kijken naar mogelijke situaties. Bijvoorbeeld door risicomaatregelen op te stellen zodat iedereen weet wat zij kunnen doen tijdens verschillende situaties en daarop kunnen worden aangesproken. Dit zorgt ervoor dat een periode van een tekort beheerst kan verlopen en mogelijke gezondheidsschade kan worden geminimaliseerd.

Verwachtingen van uitvoering zorgplicht

Dit onderzoek is een eerste onderzoek naar de inspanningen van zorgverzekeraars op de toegang tot generieke geneesmiddelen. In een brief hebben we toegelicht wat we van zorgverzekeraars verwachten als het gaat om de uitvoering van hun zorgplicht. Deze brief hebben we ook gedeeld met brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland. De bevindingen zijn teruggekoppeld naar de individuele zorgverzekeraars en wij gaan ervan uit dat zij ermee aan de slag gaan. Het is aan zorgverzekeraars zelf om te bepalen hoe zij ervoor gaan zorgen dat mensen in Nederland tijdig de geneesmiddelen krijgen die zij nodig hebben.