Patiënten moeten kunnen rekenen op passende zorg. Om een goede keuze te maken voor een passende zorgaanbieder hebben zij informatie nodig: bijvoorbeeld over het te leveren zorgaanbod en de prijs. Zorgaanbieders moeten hier transparant over zijn. Deze transparantie vormt dan ook een randvoorwaarde voor passende zorg. In dit verband moeten zorgaanbieders informatie bieden over onder meer de vraag wanneer patiënten een behandeling (hebben) ondergaan, welke zorg zij krijgen en hebben gekregen en tegen welke prijs.
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) houdt toezicht op deze transparantievoorwaarden. Daarbij hanteren we als uitgangspunt (zie het document Uitgangspunten voor bruikbare zorginformatie voor consumenten) dat informatie die patiënten nodig hebben voor een goede keuze:
- relevant en actueel moet zijn;
- moet aansluiten op de vaardigheden van patiënt;
- juist, vindbaar en vergelijkbaar is.
Onze regels
De basis voor transparantieregels voor zorgaanbieders waar de NZa op toeziet, is te vinden in de Wet marktordening gezondheidszorg (Wmg) en is uitgewerkt in de Regeling transparantie zorgaanbieders. Daarnaast bevatten sectorale regelingen verplichtingen over informatieverstrekking aan patiënten (waaronder informatie met betrekking tot de nota).
In aanvulling op de 'Regeling transparantie zorgaanbieders' geven wij op deze pagina voorlichting over de vraag welke informatie zorgaanbieders moeten verstrekken aan patiënten op grond van de Wmg, Dit doen we aan de hand van een viertal thema's.
Voor patiënten is van belang dat niet alleen zorgaanbieders, maar ook zorgverzekeraars informatie moeten verstrekken over zorg. Transparantieregels voor zorgverzekeraars zijn opgenomen in de Regeling informatieverstrekking ziektekostenverzekeraars aan consumenten.
Meer informatie over de manier waarop wij – in algemene zin - toezicht houden, en de maatregelen die wij kunnen treffen, vindt u onder Ons toezicht in vogelvlucht.
Eigen risico
Iedere verzekerde van 18 jaar en ouder heeft een verplicht eigen risico. Dat is het bedrag dat verzekerden in een jaar zelf moeten betalen voor ontvangen zorg die geldt als basisverzekerde zorg. De kosten boven dit bedrag worden in de regel vergoed door de zorgverzekeraar. Voor patiënten is het belangrijk om, voorafgaand aan een behandeling, inzicht te hebben in de kosten die zij kunnen verwachten.
Vragen over het eigen risico
Niet-gecontracteerde zorg
Niet-gecontracteerde zorg is zorg waarbij de zorgaanbieder en de zorgverzekeraar geen afspraken met elkaar hebben gemaakt over de hoogte van de vergoeding van de zorg. Daarnaast omvatten deze afspraken vaak ook andere onderwerpen zoals de kwaliteit van zorg en wachttijden. Voor de patiënt is het van belang te weten welke kosten van de zorg hij zelf moet betalen. Voor zijn zorgkosten kan het een groot verschil maken of hij naar een zorgaanbieder gaat die een contract heeft afgesloten met zijn zorgverzekeraar of niet. Het is daarom belangrijk dat de patiënt weet of de zorgaanbieder van zijn keuze wel of niet een contract heeft met zijn zorgverzekeraar.
Vragen over niet-gecontracteerde zorg
Zorgsturing
Van zorgsturing is allereerst sprake als een zorgaanbieder patiënten informatie geeft over het overstappen naar een andere zorgverzekeraar én die informatie richting geeft aan een keuze voor een zorgverzekeraar.
Daarnaast spreken we van zorgsturing wanneer een zorgaanbieder om andere dan medisch inhoudelijke redenen de toegang tot bepaalde zorgaanbieder(s) voor patiënten belemmert of bemoeilijkt.
Het verstrekken van sturende informatie kan voldoende zijn om te spreken van zorgsturing. Het is hiervoor niet nodig dat de patiënt zijn keuzes hier daadwerkelijk op afstemt. Het handelen van de zorgaanbieder is bepalend.
Vragen over zorgsturing
Zorgbemiddeling
Lange wachttijden vormen een structureel probleem in de zorg. Patiënten die bij een bepaalde zorgaanbieder moeten wachten op zorg kunnen de hulp van hun zorgverzekeraar inroepen om te kijken of er ergens anders sneller plek is. Zorgverzekeraars moeten zorgen voor een vindbaar en toegankelijk loket en ervoor zorgen dat verzekerden hen goed weten te vinden. Tot nu toe wordt er door patiënten nog niet veel gebruik gemaakt van zorgbemiddeling. De NZa vindt het van belang dat patiënten die wachten op zorg beter bekend raken met de mogelijkheid voor zorgbemiddeling. Dit stelt patiënten beter in staat te weten wat hun mogelijkheden zijn en een keuze te maken om ofwel langer op zorg te wachten of gebruik te maken van zorgbemiddeling (voor een andere zorgaanbieder).